با وجود این که بلند کردن سر از روی آب موجب افزایش نیروی مقاوم می‌گردد و در نتیجه بر روی سرعت شناگر اثر می‌گذارد، لیکن یک شناگر خوب می‌تواند با تنظیم زمان مناسب نفس گیری، این اثر منفی را به حداقل برساند. بدین منظور، نخست شناگر سعی می‌کند تعداد نفس گیری‌های خود را براساس نیاز فیزیولوژیکی خود به حداقل برساند، غالباً در شناهای سرعتی، شناگر در هر دو یا سه دور کامل حرکت دست یک نفس‌گیری و در شنای استقامتی در هر یک یا دو دور کامل حرکت دست یک بار نفس‌گیری می‌کند. سپس وی سعی می‌کند با تنظیم حرکات، سر خود را زمانی بالا بیاورد که هم‌زمان با اجرای موفقیت‌آمیز عمل نفس گیری، در حداقل فاصله ممکن نسبت به سطح آب قرار گیرد. جهت رسیدن به این هدف، سر باید زمانی بالا بیاید که نیمی از مرحله کشش انجام شده باشد و شانه‌ها با اجرای حرکت دست‌ها و هم‌زمان با انجام ضربه دوم پاها به بالا کشیده شده و دهان از آب خارج گردد. هر گونه حرکت اضافی ناشی از بالا کشیدن سر، موجب فرورفتن پاها در آب و ایجاد نیروی مقاوم خواهد شد. با انجام این عمل، شناگر هوا را به درون مجاری تنفسی خود فرستاده و بی‌درنگ سر را بین دو دست به درون آب فرو می‌برد، در همین زمان است که دست‌ها با تاب دادن (پرتاب کردن) از خط میانی شانه‌ها در هوا گذشته و برای ورود به آب به سمت جلو فرستاده می‌شوند.
به‌طور کلی با هر حرکت دست در شنای پروانه دوبار پای پروانه زده می‌شود. اولین حرکت پا به سمت پایین وعقب موقعی انجام می‌شود که کف دست‌ها از روی آب به داخل آب فرورفته و آب را به طرفین می‌کشد و دومین حرکت پا نیز هنگامی صورت می‌گیرد که دست‌ها در مرحله فشار قرار داشته و به طرف یکدیگر نزدیک می‌شوند و در واقع حرکت هنگامی شروع می‌شود که مرحله فشار رو به اتمام بوده و کف دست‌ها از ناحیه کمر به سمت عقب بدن در حال حرکت می‌باشند. توجه داشته باشید پای اول در شنای پروانه برای راندن بدن به جلو و پای دوم صرفاً جهت نگهداری و تکیه بدن روی آب نقش مهمی را ایفا می‌نمایند. به محض ورود دست‌ها در آب، عمل بازدم شروع می‌شود و هنگامی که دست‌ها مجدداً از نزدیک باسن آب را ترک می‌کنند سر به عقب کشیده شده و در این مرحله که دم صورت می‌گیرد.